Η επιστήμη θα μας βγάλει σώες από τον ωκεανό του στρες & της κατάθλιψης

729
stress science solution

Γυμναστική, αγαπημένες δραστηριότητες και hi-tech εξετάσεις είναι τα νέα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας για να νικήσουμε την απαισιοδοξία και το άγχος. Τι υποστηρίζουν οι ειδικοί για τις επαναστατικές μεθόδους που μας κάνουν να χαμογελάμε;

<p>Συμβαίνει συχνά όταν ξεκινάμε αποφασισμένοι να κυνηγήσουμε τους στόχους μας με ορμή, όνειρα και πολλές δυνατότητες και δεν τα καταφέρνουμε. Έπειτα από απανωτές αποτυχίες συνήθως απογοητευόμαστε και

Συμβαίνει συχνά όταν ξεκινάμε αποφασισμένοι να κυνηγήσουμε τους στόχους μας με ορμή, όνειρα και πολλές δυνατότητες και δεν τα καταφέρνουμε. Έπειτα από απανωτές αποτυχίες συνήθως απογοητευόμαστε και τότε μας κυριεύει το στρες. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που, σύμφωνα με μια καινούρια έρευνα, οι αγχώδεις διαταραχές χτυπούν κόκκινο στους νέους, ειδικά στη γενιά των millennials, δηλαδή όσους είναι μέχρι 36 ετών.

Έχοντας πληγεί από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και την έλλειψη προοπτικής που τους στερεί κάθε κίνητρο να προσπαθήσουν, πολλοί εκδηλώνουν στρες, ανησυχία, ένταση, κόπωση, φόβο, κατάθλιψη. Το ίδιο συμβαίνει και με τις γυναίκες, που παρουσιάζουν διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης σε σχέση με τους άντρες. Πρόσφατα, όμως, οι επιστήμονες έφεραν στο φως δύο καινούριες επαναστατικές μελέτες που δείχνουν ότι μπορούμε να πάμε κόντρα στις αρνητικές σκέψεις και να αρχίσουμε να βλέπουμε το… ουράνιο τόξο ακόμα και μετά από πολλές μπόρες. Η πρώτη ανακάλυψη αφορά ένα εμβόλιο που εισάγει βακτήρια του περιβάλλοντος στον οργανισμό βοηθώντας μας να διαχειριστούμε το στρες. Η δεύτερη βασίζεται σε ένα αιματολογικό τεστ που δείχνει ποια είναι η καλύτερη φαρμακευτική προσέγγιση για την κατάθλιψη. Οι ειδικοί εξηγούν πόσο υποσχόμενα είναι τα αποτελέσματα και πόσο κοντά βρισκόμαστε στην εφαρμογή τους.

Οι δείκτες που… βλέπουν τη φλεγμονή
Ένα εργαστηριακό… λούνα παρκ με πολλές δραστηριότητες και κρυψώνες βοήθησε μια ομάδα από πειραματόζωα να ξεπεράσουν την κατάθλιψη που βίωναν λόγω γενετικού προγραμματισμού. Οι σύγχρονες μελέτες όπως η παραπάνω (Translational Psychiatry, 2016) είναι σαφείς: Η άσκηση και οι δραστηριότητες που μας κρατούν απασχολημένους νικούν την απαισιοδοξία. Το αίσθημα της παραίτησης αναστρέφεται και τη θέση του παίρνει η διάθεση για ζωή. Σε όλα τα παραπάνω ήρθε πριν λίγο καιρό να προστεθεί και μια έρευνα που αλλάζει τα δεδομένα στη φαρμακευτική προσέγγιση.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του King’s College του Λονδίνου που την εκπόνησαν, δύο συγκεκριμένοι βιοδείκτες που μαρτυρούν την ύπαρξη φλεγμονής στον οργανισμό και οι οποίοι εντοπίζονται με αιματολογικό τεστ μπορούν να στρέψουν σε άλλο δρόμο τη θεραπεία ώστε να αποφέρει πιο γρήγορα αποτέλεσμα. Αν κάποιος βγει θετικός στους βιοδείκτες, χρειάζεται μια πιο επιθετική φαρμακευτική αγωγή για την κατάθλιψη συνδυαστικά με τη λήψη αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί σχεδόν στις μισές περιπτώσεις το πρώτο αντικαταθλιπτικό που λαμβάνουν οι ασθενείς δεν αποδίδει (η φλεγμονή επηρεάζει το μηχανισμό με τον οποίο δρουν τα αντικαταθλιπτικά), ενώ το 1/3 απ’ όσους έχουν κατάθλιψη φέρουν τους συγκεκριμένους βιοδείκτες.
Τα συμπεράσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση International Journal of Neuropsychopharmacology στέλνοντας το μήνυμα ότι πλέον έχει ανοίξει ο δρόμος για έγκαιρη χορήγηση εξατομικευμένων φαρμάκων.

Όπως εξηγεί ο Αριστομένης Ματσάγγας, ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, δρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης του Αιγινήτειου νοσοκομείου, το δείγμα στο οποίο έχει πραγματοποιηθεί το τεστ είναι μικρό -μόλις 140 ασθενείς- και έτσι δεν μπορεί να βρει ακόμη ευρύτερη εφαρμογή. Ο ίδιος προσθέτει ότι, προτού ο γιατρός κρίνει απαραίτητη τη χορήγηση αντικαταθλιπτικών, πρέπει να κάνουμε εξετάσεις (μέτρηση επιπέδων καλίου, μαγνησίου, χοληστερίνης, ορμονών θυρεοειδούς κ.ά.) και γενική αίματος ώστε να γνωρίζει το βιοχημικό μας προφίλ. Η βαριά μορφή αναιμίας αποτελεί αντένδειξη για τη χρήση τους, ενώ σε περιπτώσεις σακχαρώδη διαβήτη ίσως επιλεγεί άλλο σχήμα θεραπείας. Κατά τα άλλα, τα όπλα μας είναι πολλά: η βόλτα στη φύση διώχνει την απαισιοδοξία, ενώ ο διαλογισμός και η φυσική δραστηριότητα αποδεδειγμένα δημιουργούν νέους νευρώνες στον εγκέφαλο και βελτιώνουν τις γνωστικές λειτουργίες, τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα και παίρνουμε αποφάσεις.

Ένα εμβόλιο για το άγχος
Διατροφολόγοι προτείνουν βότανα με καταπραϋντική δράση όπως η βαλεριάνα. Ψυχίατροι εξαίρουν τα οφέλη της γνωσιακής ψυχοθεραπείας και εσχάτως του διαλογισμού. Και τώρα μια νέα έρευνα αναφέρει ότι τα επόμενα χρόνια ίσως μια ένεση με βακτήρια αποδειχτεί το αντίδοτο στο στρες.

Τη μελέτη εκπόνησαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Colorado Boulder στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές έκαναν ένεση με το βακτήριο Mycobacterium vaccae σε πειραματόζωα, τα οποία μέσα σε μία ώρα παρουσίασαν πιο… συνεργάσιμη συμπεριφορά σε διάφορες προκλήσεις που δέχτηκαν. «Τα πειραματόζωα που υποβλήθηκαν στη διαδικασία του εμβολιασμού ανταποκρίθηκαν καλύτερα στο στρες» δήλωσε ο Κρίστοφερ Λόουρι, επίκουρος καθηγητής του τμήματος Integrative Physiology στο CU-Boulder και συγγραφέας της μελέτης. Μάλιστα, η… παρενέργεια του εμβολίου ήταν να προληφθεί η εμφάνιση κολίτιδας, ενός συμπτώματος που πολλοί ασθενείς εκδηλώνουν εξαιτίας του στρες.

Επιπλέον οι ερευνητές υπογράμμισαν τη σημασία που έχει στη ζωή μας το μικροβίωμα, δηλαδή οι μικροοργανισμοί του εντέρου. Πλέον τα βακτήρια που βρίσκονται στο περιβάλλον δεν υπάρχουν σε μεγάλο αριθμό στο σώμα μας εξαιτίας των αντιβιοτικών που λαμβάνουμε και του αποστειρωμένου τρόπου ζωής μας με συνέπεια το ανοσοποιητικό μας να μην καταπολεμά αποτελεσματικά τη φλεγμονή. Γι’ αυτό η χορήγηση αντιβίωσης πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν συμβουλής γιατρού.

Πώς να βοηθήσουμε τον εαυτό μας: Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, όσοι έχουν κατοικίδιο διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν στρες. Αυτό έδειξε μελέτη που εκπόνησαν τα κέντρα ελέγχου ασθενειών και πρόληψης των ΗΠΑ το 2015. Η πιθανή εξήγηση είναι ότι κάτι τέτοιο μειώνει την αίσθηση αποχωρισμού και κατεβάζει τα επίπεδα της ορμόνης του στρες κορτιζόλης. Επίσης η άσκηση προστατεύει τον εγκέφαλο και ειδικότερα τη λειτουργία της περιοχής (προμετωπιαίος φλοιός) που σχετίζεται με τη λήψη αποφάσεων και τη διαχείριση του άγχους.

 

Πηγή: ELLE